In Rotterdam, gelegen tussen de Maas en het groene hart, bevindt zich een groene enclave: Arboretum Trompenburg. In voedselbos ‘de Overtuin’, het achterste deel van het arboretum, was nood aan een ondersteunende plek voor het werk in de tuin.

Dat werd de Bolster: een ultracompact paviljoen. Het doet denken aan een zaaddoosje dat gemaakt is om zaad te beschermen en te openen als dat rijp is. Een sculpturale entiteit in het bos, die het samenwerken van mens en natuur ondersteunt. Als een bolster om een pit.

Uitgangspunten

Het belangrijkste uitgangspunt was om een object te maken dat de symbiotische relatie van mens en natuur ondersteunt en dat uitstraalt. Een gebouw bovendien dat efficiënt is ingericht, compact, specifiek, dynamisch. Meer meubel dan gebouw.

De Bolster combineert de praktische functie met een duurzame logica passend bij de kernwaarden van een voedselbos. Dat zijn onder meer: een natuurlijke ritme, een rijk gelaagd gebruik en holistisch samenwerken om tot een duurzaam systeem te komen. Met dergelijke ideeën in het achterhoofd is het ontwerp gemaakt en uitgevoerd met radicaal duurzame materialen.

Lokale en duurzame materialen

Eiken delen van een boom die letterlijk in het arboretum is gegroeid, vormen de constructie-spanten. De boom is ter plekke gekapt, verzaagd en gedroogd. Ook de overige materialen hebben een duurzame herkomst van óf lokaal geproduceerde natuurlijke bron óf in hergebruik van technisch hoogwaardig materiaal geoogst uit de bouw. Zoals: shingles van hergebruikt zink of houten gevelafwerking, circulair plaatmateriaal en hergebruikte houten planken en werkbladen van lokaal gegroeid honingboomhout.

Ook de grond is onaangeroerd gebleven. Het gebouwtje is licht gefundeerd, op een schroeffundering die weer uit de grond gedraaid kan worden en elders kan worden hergebruikt. Als de omstandigheden veranderen, is het hierdoor mogelijk om De Bolster te verplaatsen of te verwijderen. Aan het eind van het gebruik wordt een deel van de materialen gecomposteerd, een deel hergebruikt.

Functie

Het paviljoen is dynamisch: het neemt alleen ruimte in als dat nodig is en krimpt in ruststand. In de kern vind je opslagruimte voor drie kruiwagens, statafels en gereedschap, en een composttoilet. Aan de buitenzijde is een spoelkeuken met werkblad en stromend water. En een koffieplek met opbergkastjes. In gesloten tijd is dit alles dicht en afgeschermd tegen vandalen, hufterproof.

Tijdens de actieve, open periode verandert de muur in een dak om bescherming tegen regen en zon te bieden. Zo ontstaat toegang tot alle functies. Dit dak bestaat uit losse luifels die met gasveren gemakkelijk omhoog kunnen, met daartussen doek gespannen. De binnen- én buitenkant zijn zo optimaal bruikbaar.